จิตวิทยาพื้นฐานมนุษย์ สำหรับการออกแบบ UX Design

UX Design คือ การดีไซน์โดยสร้างจากประสบการณ์ของผู้ใช้ นั่นหมายถึงก่อนที่จะทำการออกแบบนั้นเราต้องรู้จักและเข้าใจผู้ใช้ว่ามีความต้องการอย่างไร ลักษณะการใช้งาน รวมไปถึงความเคยชินต่างๆ อาจทำให้มองว่า UX ดูเหมือนไม่มีหลักเกณฑ์ ใช้ประสบการณ์ในการออกแบบ และ 5 หลักจิตวิทยาพื้นฐานของมนุษย์ที่มีผลการวิจัยออกมาแล้วว่าคนส่วนใหญ่นั้นมีการคิดดังต่อไปนี้

1.มนุษย์มีความรู้สึกกับสีแต่ละสีแตกต่างกัน
เมื่อเริ่มการออกแบบเว็บไซต์ สิ่งที่ต้องทำคือ เราควรที่จะรู้จักกลุ่มเป้าหมายที่จะเข้าเว็บไซต์ของเราก่อน เพื่อจะได้รู้แนวทางในการออกแบบว่าควรไปในทิศทางใดและจะออกแบบอย่างไรให้ถูกใจ โดยสามารถแบ่งกลุ่มใหญ่ตามลักษณะของเพศ เพราะความรู้สึกต่อสีของเพศชายและเพศหญิงนั้นแตกต่างกัน และมีงานวิจัยแบ่งแยกสีที่ชอบและไม่ชอบของเพศชายและหญิง เพื่อใช้ไว้เป็น Guideline ในการออกแบบเว็บให้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายที่เราได้คาดการณ์เอาไว้

สีที่ชอบของเพศชายและหญิง

สีที่ไม่ชอบของเพศชายและหญิง

2.มนุษย์นั้นมี PERCEPTUAL SET (การรับรู้) ที่แตกต่างกัน
สิ่งที่เรามองเห็นได้ในแว๊บแรกนั้นอาจมาจากประสบการณ์และการรับรู้ของแต่ละบุคคล ประกอบกับจินตนาการที่เกิดขึ้น

รูปแจกัน? หรือ หน้าคน?
- ถ้าเรเาป็นช่างปั้นแจกัน จะมองเห็นภาพนี้เป็นแจกันในไม่กี่วินาที
- ถ้าเราเป็นบุคคลที่พบเจอแต่ผู้คน และไม่ได้เห็นแจกันในช่วงหลายเดือนมานี้ ภาพแรกที่เราเห็นก็จะเป็นหน้าคน

สิ่งที่เราเห็นนั้นจะมาจากประสบการณ์ที่ผ่านมา ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า “Perceptual Set Theory” นั่นคือสิ่งที่เราเข้าใจดดยมาจากความนึกคิด ความคาดหวัง ประสบการณ์บวกกับข้อมูลในอดีต ซึ่งไม่ได้หมายความว่าการมองเห็นสิ่งเดียวกันนั้นจะรับรู้ได้ถึงสิ่งเดียวกัน นอกจากความรู้สึกต่อสีที่ต่างกันแล้วการทำความรู้จักกลุ่มเป้าหมายผ่านเว็บไซต์จะทำให้รู้จักลักษณะความชอบได้เพิ่มขึ้น สามารถตีความการดีไซน์ได้เพิ่มขึ้น


3.มนุษย์คิดว่ายิ่งใหญ่ยิ่งดี
เป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะบางครั้งอาจมองถึงความสวยงามของฟอนต์ การเข้ากับของธีม จนลืมไปว่าฟอนต์นั้นตัวเล็กเกินไปหรือเปล่า ซึ่งมีงานวิจัยได้ระบุไว้ว่าไม่ควรใช้ฟอนต์ที่มีขนาดเล็กกว่า 16px และการใช้ฟอนต์ใหญ่กว่าจะทำให้เป็นที่จดจำได้มากกว่า จำง่าย ๆ ตอนกำลังดีไซน์ว่าต้อง Big – Bright – Bold


4.มนุษย์มักเปลี่ยนสิ่งใหม่ให้เป็นสิ่งที่คุ้นเคยได้ง่าย
หลักการเดียวกันกับการฟอนต์ใหญ่ ในการออกแบบปุ่มก็ต้องทำให้ผู้ใช้สะดุดตาก็คงต้องใช้หลักการเดิม Big – Bright – Bold และในบางครั้งสิ่งที่เราออกแบบเราอาจคุ้นชินและวางมันไว้ในตำแหน่งเดิมๆ จึงทำให้คนไม่กดและไมสนใจในส่วนนั้น อาจมองข้ามไปก็เป็นได้ ลองเปลี่ยนสีปุ่ม การวางตำแหน่งใหม่ๆ เพื่อเป็นการดึงดูดความสนใจ


5.มนุษย์ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน
ถ้าหากจะ Redesign Website อย่าทำให้ผู้ใช้สังเกตเห็น เพราะผู้ใช้งานนั้นมักจะ Sensitive ต่อการเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน แต่การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้อาจทำให้ชอบหรือไม่ชอบก็ได้ ซึ่งเสี่ยงต่อการเสียลูกค้าไป ตัวอย่างเช่น  Facebook ที่เราใช้กันมานั้นแทบจะไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน ไม่ใช่เพราะ Facebook ไม่มีไอเดียเรื่องการเปลี่ยนแปลง แต่เขารู้ว่าผู้ใช้ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัด พวกเราไวต่อการเปลี่ยนแปลงมาก แค่เปลี่ยนนิดเดียวเราก็รู้ทันนั่นเอง

ในการออกแบบงานแต่ละครั้งอาจมีความคิดที่ไม่ลื่นไหล หรือคิดงานไม่ออก ซึ่งเป็นเรื่องปกติของนักออกแบบอยู่แล้ว แต่เมื่อมีหลักจิตวิทยาเหล่านี้จะช่วยให้การออกแบบนั้นสามารถปรับเปลี่ยนได้อย่างไหลลื่น เพราะทำให้นักออกแบบหลายท่านอาจมีไอเดียดีๆ สร้างสรรค์ และออกแบบ UX Design ให้ถูกใจผู้บริโภคได้เพิ่มมากขึ้นอีกด้วย

ที่มา : designil